МОВНА ГЛОБАЛІЗАЦІЯ: ОСОБЛИВОСТІ ТА ПЕРСПЕКТИВИ
DOI:
https://doi.org/10.32782/2522-4077-2025-214.1-7Ключові слова:
глобалізація, мовна глобалізація, міжкультурна комунікація, запозичення, глобальний білінгвізмАнотація
Стаття присвячена проблемі мовної глобалізації, що охопила суспільний простір на початку ХХІ століття. Актуальність теми пов’язана з тим, що глобалізаційні процеси по-різному проявляються у мовах та потребують дослідження на різних мовних рівнях. Глобалізація як лінгвістичне та суспільне явище пов’язана з трансформаціями, що охопили різні сфери життя, а також з інтенсивністю процесів міжкультурної комунікації. Мова реагує на суспільні зміни та відображає усі соціальні відносини. Глобалізаційні процеси та статус англійської мови у світовому просторі призвели до інновацій у різних мовах. По-перше, мовна глобалізація, передусім, спостерігається через процеси запозичення з англійської мови у багатьох мовах світу. Система мови-реципієнта поповнюється не лише лексичними одиницями. Процес запозичення охоплює усі мовні рівні. Наприклад, прояви аналітизму англійської мови спостерігаються в синтетичних мовах. Аналітичні конструкції-словосполучення увійшли в систему української мови. По-друге, з глобалізацією мови пов'язано явище глобального білінгвізму через насиченість мови іншомовними словами та необхідність вивчення англійської мови. Цей тип білінгвізму притаманний носіям багатьох мов через зростання ролі англійської мови у світі та необхідністю впровадження новітніх технологій. Постійне використання англійських запозичень призводить до того, що питомі слова української мови замінюються запозиченими навіть тоді, коли в цьому немає потреби. Отже, ми спостерігаємо тенденцію популярності англійської мови у світі та впровадження її статусу як світової. Також можна виявити ще одну причину інтернаціоналізації англійської мови, що пов’язана з фактом економії мовних засобів як закону розвитку будь-якої мови. Наслідки такої мовної глобалізації можуть бути різними. Розвиток міжкультурної комунікації створює умови для створення єдиного мовного простору, що покращить суспільну взаємодію. З іншого боку, це може призвести до втрати мовної ідентифікації. Це питання залишається відкритим та потребує подальшого дослідження.
Посилання
Zhu H. Exploring Intercultural Communication: Language in Action. 2nd ed. Abingdon: Routledge, 2019. 304 р.
Moran Panero S. Global Languages and Lingua Franca Communication. The Routledge Handbook of English as a Lingua Franca, edited by J. Jenkins W. Baker and M. Dewey. Abingdon: Routledge, 2018. Р. 556–569. URL: https://www.researchgate.net/publication/334122182_Global_Languages_and_Lingua_Franca_Communcation_-_Book_chapter_in_Jenkins_J_Baker_W_and_M_Dewey_eds_The_Routledge_Handbook_of_English_as_a_Lingua_Franca_Abingdon_Routledge (accessed: 21.06.2025).
Kramsch C. The Challenge of globalization for the teaching of foreign languages and cultures. Electronic journal of foreign language teaching. 2014. Vol. 11, N 2. P. 249–254. URL: https://www.researchgate.net/publication/288364622_The_challenge_of_globalization_for_the_teaching_of_foreign_languages_and_cultures (accessed: 21.06.2025).
Koleski E. Intercultural Communication in Management – Needed Skills for Effective Intercultural Communication of Macedonian Managers. Master’s Thesis. University American College Skopje, 2021. 166 p.
Koval N., Kushka B., Nagachevska O., Smaglii V. & Uhryn L. Changing Nature of English Tourism Discourse: A Linguistic Approach. Arab World English Journal (AWEJ) Special Issue on Communication and Language in Virtual Spaces. 2023. Р. 215–225. URL: https://awej.org/wp-content/uploads/2023/01/17.pdf (accessed: 11.07.2025).
Kirkpatrick A. World Englishes: Implications for Iinternational communication and English language teaching. Cambridge, 2007. 257 p.
Jenkins J. Global Englishes. A Resource Book for Students. London, Routledge, 2014. 296 p.
Baker W. and Ishikawa T. Transcultural Communication through Global Englishes. Abingdon: Routledge, 2021. 390 р.
Ibraximova I. A Theoretical Exploration of Monolingualism, Bilingualism, and Trilingualism: Cognitive, Linguistic, And Sociocultural Perspectives. Intersections of Faith and Culture. American Journal of Religious and Cultural Studies, 2023. 1(3): P. 115–117. URL: https://grnjournal.us/index.php/AJRCS/article/view/343 (accessed: 21.06.2025).
Ilie O.-A. The Intercultural Competence. Developing Effective Intercultural Communication Skills. Sciendo. 2019. P. 264–268. URL: https://www.researchgate.net/publication/334677436_The_Intercultural_Competence_Developing_Effective_Intercultural_Communication_Skills (accessed: 11.06.2025).
Blom J., Gumperz J. Social meaning in linguistic structure: Codeswitching. Directions in sociolinguistics: The ethnography of communication. Norway. N.Y., 1972. P. 407–434.
Byram M., Wagner M. Making a difference: Language teaching for intercultural and international dialogue. Foreign Language Annals. 2018. 51. Р. 140–151. URL: https://onlinelibrary.wiley.com/doi/abs/10.1111/flan.12319 (accessed: 12.05.2025).
Crawford J. Hold your tongue: Bilingualism and the politics of «English only». Reading (Mass.), 1992. 324 p.
Crystal D. English as a Global language. Cambridge, Cambridge University Press, 2003. 212 p. URL: https://www.researchgate.net/publication/272776749_Crystal_David_2003_English_as_a_Global_Language_Second_edition_Cambridge_University_Press (accessed: 21.06.2025).
Weinrech U. Languages in contact: Findings and problems. The Hague, 1953. 148 p.
Bolton K. World Englishes today. The handbook of world Englishes. Oxford, 2006. P. 240–269. URL: https://www.researchgate.net/publication/302595955_World_Englishes_Today (accessed: 21.06.2025).
Crystal D. The Cambridge Encyclopedia of Language. Cambridge, 2010. 488 p.
Fabbro F. The neuroloinguistics of bilingualism: Introduction. N.Y., 2013. 250 p.
Gullifer J. W., Titone D. Characterizing the social diversity of bilingualism using language entropy. Bilingualism: Language and Cognition. 2020. 23(2). P. 283–294. URL: https://www.researchgate.net/publication/330954203_Characterizing_the_social_diversity_of_bilingualism_using_language_entropy (accessed: 21.06.2025).
McConachy T., Golubeva I., and Wagner M. Intercultural Learning in Language Education and Beyond: Evolving Concepts, Perspectives and Practices. Bristol: Multilingual Matters, 2022. 392 р.
Richler H. Global mother tongue: The eight flavours of English. Montreal, 2007. 169 p.
Ronen S., Goncalves B., Hu K. Z., Vespignani A., Pinker S., Hidalgo C. A. Links That Speak: The Global Language Network and Its Association with Global Fame. Proceedings of the National Academy of Sciences. 2014. Vol. 111. № 52. http://dx.doi.org/10.1073/pnas.1410931111.
Sridhar S.N. The ecology of bilingual competence: Language interaction in the syntax of indigenized varieties of English. World Englishes. 1992. 11. P. 141–150. URL: https://www.academia.edu/3745171/The_ecology_of_bilingual_competence_language_interaction_in_the_syntax_of_indigenized_varieties_of_English (accessed: 21.05.2025).
Tönsing K.M., Soto G. Multilingualism and augmentative and alternative communication: examining language ideology and resulting practices. Augmentative and Alternative Communication. 2020. 36. P. 190−201. URL: https://www.researchgate.net/publication/345744221_Multilingualism_and_augmentative_and_alternative_communication_examining_language_ideology_and_resulting_practices (accessed: 21.06.2025).
Johnson A. The rise of English: The language of globalization in China and the European Union. Macalester international. 2009. Vol. 22, Iss. 1. P. 39–45. URL: https://digitalcommons.macalester.edu/cgi/viewcontent.cgi?article=1447&context=macintl (accessed: 22.06.2025).
Koay J. What is English for Specific Purposes. In EduMaxi. 2016. URL: https://www.researchgate.net/publication/308914571_English_for_Specific_Purposes_What_does_it_mean_and_why_is_it_different_from_teaching_General_English (accessed: 21.06.2025).
Crystal D. English as a global language. 2nd ed. Cambridge, 2003. 212 p.
##submission.downloads##
Опубліковано
Як цитувати
Номер
Розділ
Ліцензія

Ця робота ліцензується відповідно до Creative Commons Attribution 4.0 International License.






